mls's blog

zondag 10 augustus 2008

Sprookjes, of 'Roodkapje, Wolf, Jager'

Van alle dingen in het leven, lijken sprookjes het minst vergankelijk. Misschien veranderen ze uiterlijk van vorm, maar in de kern gaan ze altijd over een paar kernachtige dingen. Deze dingen noemt men bij monde van de wijlen literatuurwetenschapper V. Propp actanten. Actanten zijn actors (of personages) die een typologische rol spelen in het sprookje. Zo onderscheidt hij: de slechterik; de held; de valse held; de helper; de boodschapper; de opdrachtgever (of donor); de gezochte persoon. Actors zijn daarbij niet beperkt tot het spelen van een enkele actantenrol. Uiteindelijk, mede dankzij de noeste arbeid van verschillende letterkundigen, waaronder Étienne Souriau en A-J Greimas construeerde men een sterk vereenvoudigd 'actantial mythical model', waarmee de narratieve basisstructuur van om het even welk sprookje kan worden blootgelegd.

Dit model zit als volgt in elkaar: Er is een opdrachtgever (of donor) die wil dat iets (een object) ergens bewerkstelligd wordt (of op zijn plek komt bij de ontvanger). De held moet dit bewerkstelligen en wordt daarbij tegengewerkt door de slechterik (of tegenstander) en geholpen door de helper (denk van 'held' naar 'object' een pijltje):

opdrachtgever (of donor) -- object -> ontvanger (bewerkstelliging opdracht)

helper -> held <- tegenstander (of slechterik) Roodkapje is ook zo te bekijken. Roodkapjes moeder (opdrachtgever) geeft Roodkapje (held) de opdracht om grootmoeder (ontvanger) wat proviant te brengen (object). Zij wordt daar eerst in gehinderd door de wolf (tegenstander) en daarna geholpen door de jager (helper). Leuk model, maar in deze verder kansloos, een terzijde. Ik bedoel: hoewel informatief, dient het amper een doel voor wat ik zeggen wil. Ik bedoel: in 'Roodkapje, Wolf, Jager' (geplubliceerd in de bloemlezing van Dichters in de Prinsentuin 2008 (ISBN 978 90 77487 62 4) en geplaatst op Saskia van den Heuvels web-log (ondermeer onderdak voor allerhande ontheemde en minder ontheemde Roodkapjes)) proeft men plotsklaps de bitterzoete vergankelijkheid. Het oerthema van het sprookje is daarin namelijk kapotgeslagen en doorvlochten met allerlei hedendaagse en onderlakense taferelen. Ik bedoel: 'Roodkapje, Wolf, Jager' heeft een eigen leven gekregen en is nauwelijks nog met het oorspronkelijke verhaal verbonden. De taal is ingedeukt, uitgestompt, ingescheurd, uitgeperst, ingedikt, men vindt een onomapotee en voor de vindingrijke vinders is er nog meer van dat poëtische geneuzel in het gedicht aanwezig, ik bedoel: allerhande equivalenties.

Ik bedoel: dat hoop ik.

Voor Roodkapje zelf kun je er beter Grimm op na slaan of een van de ander sprookjesjutters die nog in omloop zijn, hoewel ze zich, ik bedoel: eerlijk is eerlijk, ook heel bevallig boven mijn gedicht ophoudt. Zie dus nogmaals Saskia's web-log.

Labels: , , , , , , , ,

10 Comments:

At 3:51 p.m., augustus 10, 2008, Anonymous Anoniem said...

goed te zien dat dit weblog nieuw leven wordt ingeblazen. dank voor het stukje onderricht over sprookjes, Merijn.

van de vele betekenissen die het verhaal over roodkapje inmiddels zijn toegedicht, blijft die van Freud op de een of andere manier definitief als een filter voor mijn ogen hangen. zijn visie is slechts ontstaan vanuit de behoefte de wereld te verklaren en te laten passen in zijn eigen(verwrongen mens)beeld. ik heb weinig met die man, ...verder,... dus, maar kom er bijna niet meer los van. des te verfrissender is jouw uitvoering! Thnx!

 
At 6:23 p.m., augustus 10, 2008, Blogger Sylvie Marie said...

hey merijn, dankjewel hoor voor de mooie link! ik zette je ook bij mij.

 
At 7:29 a.m., januari 15, 2013, Anonymous Anoniem said...

Hello my family member! I wish to say that this article is amazing, great written
and include approximately all significant infos. I'd like to peer more posts like this .
Here is my homepage ... Genital Warts Cure

 
At 6:17 p.m., maart 03, 2013, Anonymous Anoniem said...

Greate article. Keep posting such kind of info on your site.
Im really impressed by your blog.
Hello there, You have done an excellent job. I will definitely digg it and
in my view suggest to my friends. I am sure they will be benefited from this site.


Here is my web-site manfrotto
my web page - online shopping in india

 
At 5:04 p.m., maart 26, 2013, Anonymous Anoniem said...

Hi there, its good article about media print, we all understand media is a
enormous source of information.

Here is my website :: lose weight with HCG

 
At 9:27 p.m., april 07, 2013, Anonymous Anoniem said...

I just couldn't leave your web site before suggesting that I really enjoyed the usual information a person supply in your guests? Is going to be again continuously in order to inspect new posts

Also visit my web blog; HCG

 
At 3:05 a.m., juni 05, 2013, Anonymous Anoniem said...

Greetings! Very useful advice within this post!
It's the little changes which will make the largest changes. Thanks a lot for sharing!

Here is my blog post :: http://www.babesflick.com/video/2822/adorable-sexy-blonde-lesbian-couple-with-big-tits-touching.html

 
At 4:40 a.m., augustus 29, 2016, Anonymous Anoniem said...

prada handbags, nike outlet, chanel handbags, tory burch outlet, louboutin pas cher, ugg boots, replica watches, michael kors, longchamp pas cher, kate spade outlet, louboutin outlet, louis vuitton, louis vuitton outlet, ralph lauren pas cher, oakley sunglasses, oakley sunglasses, uggs on sale, nike air max, longchamp, nike air max, air max, louis vuitton, ugg boots, gucci outlet, air jordan pas cher, tiffany jewelry, oakley sunglasses, jordan shoes, longchamp outlet, louis vuitton outlet, tiffany and co, prada outlet, christian louboutin outlet, louboutin, sac longchamp, ray ban sunglasses, louis vuitton, polo ralph lauren outlet, burberry, oakley sunglasses, cheap oakley sunglasses, polo ralph lauren outlet, nike free, nike free, louboutin shoes, replica watches, ray ban sunglasses, nike roshe run, longchamp outlet, ray ban sunglasses

 
At 4:46 a.m., augustus 29, 2016, Anonymous Anoniem said...

soccer jerseys, nike huarache, lululemon, ralph lauren, instyler, nike air max, hollister, new balance, nfl jerseys, wedding dresses, gucci, lancel, insanity workout, converse, hollister, nike roshe, soccer shoes, ferragamo shoes, converse outlet, beats by dre, north face outlet, chi flat iron, asics running shoes, mont blanc, nike trainers, vans shoes, babyliss, p90x workout, jimmy choo shoes, birkin bag, herve leger, iphone cases, valentino shoes, north face outlet, celine handbags, vans, mcm handbags, hollister, ghd, timberland boots, reebok shoes, longchamp, mac cosmetics, oakley, abercrombie and fitch, nike air max, bottega veneta, ray ban, baseball bats, louboutin

 
At 4:47 a.m., augustus 29, 2016, Anonymous Anoniem said...

canada goose uk, canada goose outlet, swarovski crystal, toms shoes, moncler, pandora charms, ugg boots uk, coach outlet, moncler, swarovski, sac louis vuitton pas cher, moncler, moncler, montre pas cher, moncler outlet, bottes ugg, canada goose, canada goose, karen millen, marc jacobs, pandora jewelry, canada goose, supra shoes, ugg,ugg australia,ugg italia, doudoune canada goose, thomas sabo, moncler, moncler, canada goose outlet, louis vuitton, juicy couture outlet, ugg pas cher, ugg,uggs,uggs canada, pandora jewelry, pandora charms, moncler, hollister, wedding dresses, juicy couture outlet, louis vuitton, louis vuitton, links of london, replica watches, canada goose, louis vuitton

 

Een reactie posten

<< Home